- Αμπντ αλ-Ραχμάν ή Αμπντ αρ-Ραχμάν
- Όνομα Αράβων χαλιφών. 1. Α.α.Ρ. Α’ (731 – 788). Χαλίφης της Ισπανίας (756-788), ιδρυτής του εμιράτου των Ομεϊαδών της Κόρντομπα, γνωστός με το παρατσούκλι αλ-Νταχίλ (δηλαδή ο ξενοφερμένος). Το 750 κατέφυγε στην Αφρική για να ξεφύγει από τη σφαγή της οικογένειάς του από τους Αββασίδες, στη Συρία. Αργότερα κατευθύνθηκε προς την Ισπανία, όπου συγκρότησε αντάρτικες ομάδες, κατέλαβε τη Σεβίλη και την Κόρντομπα και εγκατέστησε την έδρα του στην τελευταία, το 756. Νίκησε τον εκθρονισμένο Αββασίδη εμίρη Γιουσούφ αλ Φίχρι κοντά στο Τολέδο και ανακηρύχθηκε εμίρης της Ανδαλουσίας. Κατά την περίοδο της ηγεμονίας του εισέβαλε στην Ισπανία ο Καρλομάγνος, έφτασε έως τη Σαραγόσα αλλά αναγκάστηκε να αποσυρθεί. Ο Α.α.Ρ. έκανε πολλά έργα στις πόλεις του, και ιδιαίτερα στην Κόρντομπα, την οποία εξωράισε χτίζοντας μεγαλοπρεπές ανάκτορο και περίφημο τέμενος που μετατράπηκε αργότερα σε καθεδρικό ναό. 2. Α.α.Ρ. Β’ (Τολέδο 792 – Κόρντομπα 852). Τέταρτος εμίρης της Κόρντομπα (822-852), δισέγγονος του προηγούμενου και γιος του αλ Χακάμ. Σπουδαίος οργανωτής, υπήρξε προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών. Ακολούθησε πολιτική ανεξιθρησκίας. 3. Α.α.Ρ. Γ’ (891 – 961). Όγδοος εμίρης (912-929) και πρώτος χαλίφης (929-961) της δυναστείας των Ομεϊαδών της Κόρντομπα, γνωστός με το παρατσούκλι αλ-Νασίρ (δηλαδή νικηφόρος). Υπήρξε ο μεγαλύτερος ηγεμόνας της μουσουλμανικής Ισπανίας. Υπέταξε τους στασιαστές της νότιας Ανδαλουσίας και απώθησε τους χριστιανούς ηγεμόνες της βόρειας Ισπανίας. Έγινε εμίρης το 912 και στην προσπάθειά του να απαλλαγεί από την πολιτική και θρησκευτική εξουσία των Αββασιδών της Βαγδάτης πήρε τους τίτλους του χαλίφη (929), του αμίρ αλ-Μουσλιμίν (δηλαδή αρχηγός των πιστών) και του αλ-Νασίρ λιντινελάχ (αυτός που πολεμάει νικηφόρα για τη θρησκεία του Αλλάχ). Οξυδερκής πολιτικός και γενναίος πολεμιστής, οργάνωσε τον στρατό και τον στόλο στη Μεσόγειο και κατόρθωσε να αναγνωριστεί η επικυριαρχία του από τους ηγεμόνες του βόρειου Μαρόκου και του κεντρικού Μαγκρέμπ. Το 931 κατέλαβε τη Θέουτα (σημαντική τοποθεσία για τον έλεγχοτων στενών του Γιβραλτάρ) και το 932 το Τολέδο. Διατήρησε διπλωματικές σχέσεις με το Βυζάντιο και τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας Όθωνα Α’. Κατά την περίοδο της ηγεμονίας του, η Κόρντομπα έγινε η πρωτεύουσα και το μεγαλύτερο πολιτιστικό κέντρο της μουσουλμανικής Δύσης. Έχτισε έξω από την πόλη το περίφημο ανάκτορο της Μαντινάτ αλ Ζάχρα και ενίσχυσε πολλά αξιόλογα ιδρύματα, ανάμεσα στα οποία και την ιατρική σχολή της Κόρντομπα, πρώτη στην Ευρώπη. Στον καιρό του, οι Ομεϊάδες της Κόρντομπα έφτασαν στο αποκορύφωμα της οικονομικής, πολιτικής και πολιτιστικής τους ισχύος. 4 & 5. Α.α.Ρ. Δ’ (1018) και Α.α.Ρ. E’ (1023). Οι τελευταίοι χαλίφηδες της δυναστείας των Ομεϊαδών. Κατά τη διάρκεια της σύντομης ηγεμονίας τους, ταραχές και εξεγέρσεις οδήγησαν το ισχυρό βασίλειο στην αποσύνθεση.
Dictionary of Greek. 2013.